Zajęcie wynagrodzenia przez komornika a obowiązki pracodawcy

Dla pracodawcy fakt, że wobec jego pracownika prowadzone jest postępowanie egzekucyjne, zazwyczaj oznacza konkretne obowiązki. Co więcej, naruszenie tych obowiązków może się wiązać z dużymi konsekwencjami.

Zajęcie wynagrodzenie za pracę jest jedną z najczęstszych czynności dokonywanych przez komornika, jeżeli tylko dłużnik jest zatrudniony na etacie. Wynika to z tego, że komornik stosunkowo łatwo może dowiedzieć się, gdzie dłużnik pracuje (może wiedzieć to sam wierzyciel, a jeżeli nie – informację tę komornik może uzyskać od organów państwa).

Obowiązki Pracodawcy

Obowiązki pracodawcy rozpoczynają się wraz z otrzymaniem od komornika pisma z postanowieniem o zajęciu wierzytelności z tytułu wynagrodzenia.

Wzory pism komornika nie są łatwo zrozumiałe dla przeciętnego człowieka. Trzeba pamiętać, że poza obowiązkiem zajęcia, w postanowieniu opisane będą dodatkowe powinności pracodawcy. Komornik dokonując zajęcia wynagrodzenia za pracę, wzywa pracodawcę, aby w ciągu tygodnia:

1. przedstawił za okres trzech miesięcy poprzedzających zajęcie, za każdy miesiąc oddzielnie, zestawienie wynagrodzenia dłużnika oraz oddzielnie jego dochodu z wszelkich innych tytułów;
2. podał, w jakiej kwocie i w jakich terminach zajęte wynagrodzenie będzie przekazywane;
3. w razie istnienia przeszkód do wypłacenia wynagrodzenia za pracę – złożył oświadczenie o rodzaju tych przeszkód, a w szczególności podał, czy inne osoby roszczą sobie prawa, czy i w jakim sądzie toczy się sprawa o zajęte wynagrodzenie i informacje dotyczące ewentualnych innych egzekucja z wynagrodzenia tego pracownika.

Co istotne, Pracodawca musi niezwłocznego informować komornika oraz wierzyciela o każdej zmianie ww. okoliczności.

Istotne jest przede wszystkim, żeby tego pisma nie zignorować. Informacja ta powinna być przekazana w szczególności osobom odpowiedzialnym za tworzenie listy płac. Inaczej może dojść do przypadkowej wypłaty pełnego wynagrodzenia, co wiązać się może z konsekwencjami (o tym niżej).

Limity zajęć

Jednym z podstawowych obowiązków jest obliczenie tego jaką część wynagrodzenia należy przekazać komornikowi.

Generalnie limit to 50% wynagrodzenia, ale pracownik ma otrzymać nie mniej niż minimalną pensję. W przypadku alimentów zająć można aż 60% wynagrodzenia i nie obowiązuje ograniczenie dotyczące minimalnej pensji.

Dokonanie wyższego potrącenia może stanowić wykroczenie przeciwko prawom pracownika (zgodnie z Kodeksem pracy za dokonanie bezpodstawnego potrącenia z wynagrodzenia grozi za grzywna do 30.000 zł).

Zakaz obchodzenia

Częstą praktyką były różne formy obchodzenia zajęć komorniczych. Idąc na rękę pracownikowi, pracodawca mógł np. wypłacać mu znaczną część wynagrodzenia „pod stołem”. Oficjalnie pracownik zarabiał natomiast mniej – np. minimalną pensje tak, by w ogóle żadna część jego wynagrodzenia nie mogła być zajęta.

Niezastosowanie się do zajęcia wynagrodzenia i potrącenie za małej kwoty może skutkować nałożeniem przez komornika grzywny do 5.000 zł. Ta sama grzywna grozi także za nieprzekazanie komornikowi informacji zgodnie z otrzymanym wezwaniem.

W przypadku dłużników alimentacyjnych konsekwencje są ostrzejsze. Wykroczeniem jest wypłata dłużnikowi alimentacyjnemu, który zalega z płatnościami alimentów ponad 3 miesiące, wynagrodzenia wyższego niż wynikające z umowy o pracę lub wypłacenie go bez potraceń. Za takie wykroczenie grozi grzywna od 1.500 do 45.000 zł.

Podsumowując, w szczególności w większych firmach istotne jest wprowadzenie jasnych procedur odnośnie sytuacji zajęcia wynagrodzenia pracowników, ponieważ pomyłka, w którąkolwiek stronę może oznaczać dla pracodawcy konsekwencje.

Jak widać kłopotliwa sytuacja pracownika oznacza również obowiązki dla pracodawcy.

Nasza kancelaria wspiera klientów we wszelkich kwestiach związanych z prawem pracy, w tym dotyczących zasad wypłaty wynagrodzenia.

autor: radca prawny Jan Marczyński